TOP 100 OF THE 90s: 90-81

90. HULK FUTURE IMPERFECT
Writer: Peter David
Artist: George Perez
Marvel Comics

Welcome to Dystopia, ladies and gentlemen… Στο μέλλον, ο κόσμος έχει καταστραφεί από έναν πυρηνικό πόλεμο. Όλοι οι υπερήρωες εξολοθρεύτηκαν, μαζί με το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας. Ο Hulk επέζησε από τη ραδιενέργεια -για προφανείς λόγους- και κυβερνά ολοκληρωτικά όσους απέμειναν. Ανάμεσα στους επιζώντες, είναι και ο Rick Jones, που φέρνει από το παρόν τον Hulk για να ανατρέψει το τυραννικό alter ego του, τον Maestro.

O Peter David είχε ήδη ένα εξαιρετικό run στον ongoing τίτλο του Hulk, όταν συνεργάστηκε με τον George Perez για αυτό το limited series. H δουλειά του Perez είναι άψογη και ειδικά οι λεπτομέρειες που βάζει σε μερικά panels, εξωπραγματικές, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς από τις πρώτες κιόλας σελίδες.

Η ιστορία σήμερα ίσως να φαίνεται κάπως απλοϊκή, θα πρέπει όμως να κριθεί από την αίσθηση που προκάλεσε όταν βγήκε, στις αρχές των ’90s, όπου, τουλάχιστον για τον Hulk, ήταν η πρώτη φορά που είδαμε ένα δυστοπικό μέλλον. Αξίζει τον κόπο να το επισκεφτείτε.

(Νίκος Λάμπρης)

89. HEARTLAND
Writer: Garth Ennis
Artist: Steve Dillon
DC Comics (Vertigo)

Υπάρχουν αρκετοί αναγνώστες που πιστεύουν ότι ο Garth Ennis γράφει μόνο “σκληρές” ιστορίες, με αμοραλιστές και κυνικούς πρωταγωνιστές, που μιλάνε με cool ατάκες και έχουν στο νου τους τη βία, το σεξ και το προσωπικό όφελος. Με βάση το μεγαλύτερο όγκο του έργου του Βορειοϊρλανδού συγγραφέα, η συγκεκριμένη άποψη φαίνεται να έχει ισχυρά επιχειρήματα υπέρ της.

Υπάρχουν, όμως, και κάποια comics του Ennis που ξεφεύγουν από τα μοτίβα που ο ίδιος έχει καθιερώσει. Που μιλούν για καθημερινούς ανθρώπους, με προβλήματα που μοιάζουν πολύ με τα δικά μας. Ανθρώπους που πονούν, αναπνέουν, αγαπούν, μισούν, όπως και εμείς που ζούμε στον “κανονικό” κόσμο και όχι σε αυτόν του PREACHER ή του THE BOYS. Που ζουν στην Ιρλανδία της δεκαετίας του ’90, αλλά θα μπορούσαν να ζουν σε οποιαδήποτε χώρα και οποιαδήποτε εποχή.

Γιατί σημασία δεν έχουν οι συνθήκες και οι συγκυρίες που μας κάνουν ανθρώπους, αλλά το γεγονός ότι είμαστε άνθρωποι. Ευτυχώς που υπάρχουν comics σαν το HEARTLAND. Και όχι μόνο για την υστεροφημία του Garth Ennis…

(Δημήτρης Σακαρίδης)

88. FRANK
Writer/Artist: Jim Woodring
Fatagraphics Books

Από όπου και αν το πιάσεις, μου φαίνεται μάλλον αδύνατο, όχι απλά να περιγράψει κανείς επαρκώς, αλλά ακόμη και να κάνει μια καλή σκιαγράφηση των comics του Jim Woodring. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του FRANK.

Ο Frank είναι ένας δίποδος, ανθρωπόμορφος (;) χαρακτήρας, που βρίσκεται και περιφέρεται στον κόσμο του Unifactor. Έντονα σουρεαλιστικά στοιχεία που μπορούν να απευθυνθούν με έναν εξίσου απαιτητικό τρόπο σε ανθρώπους κάθε ηλικιών. Ένας κόσμος που εξαρτάται έντονα από τη ματιά και τη διάθεση του παρατηρητή και ο οποίος μπορεί να γίνει αντιληπτός είτε σαν καρτουνίστικη κωμωδία, είτε σαν αναίμακτα γκροτέσκο θέαμα.

Το πιο εντυπωσιακό, όμως, εδώ, είναι ο τρόπος που οι ιστορίες και ο κόσμος του FRANK ισορροπούν πάνω σε μια δική τους εσωτερική λογική ονείρου, που όσο αφάνταστη και παράξενη και αν είναι, γίνεται, εκ των υστέρων, σχεδόν προφανής. Ο κόσμος είναι παράξενος και αφιλόξενος και μαγευτικός και απειλητικός και κανένας δεν είναι μόνο αυτό που μοιάζει και όλοι αλληλοσυμπληρώνονται με τρόπους αφάνταστους και μαγικούς και κυρίως μοναδικούς…

(Άριστείδης Κώτσης)

87. MIRACLEMAN
Writer: Neil Gaiman
Artist: Mark Buckingham
Eclipse Comics

Παίρνοντας τη σκυτάλη από το σκοτεινό και ενοχλητικά βίαιο run του Alan Moore, στο τεύχος #17, ο Gaiman έδωσε μια εντελώς νέα κατεύθυνση στον τίτλο. Ο Miracleman έχει κατορθώσει το σκοπό του, τη δημιουργία μιας ουτοπικής κοινωνίας, βασισμένης στην ειρήνη και την εξωγήινη τεχνολογία. Ο αναγνώστης βλέπει τον κόσμο αυτό, όχι μέσα από τα μάτια του υπερήρωα, αλλά ενός επισκέπτη στα ανάκτορα του, θεού πλέον, Miracleman.

Ακροβατώντας ανάμεσα στο παρελθόν του πρωταγωνιστή του και στα νέα δεδομένα που θέτει η τέλεια κοινωνία, ο Gaiman, με υπερπολύτιμο σύμμαχο το εκπληκτικό σχέδιο του Buckingham, παίζει με τις αντιθέσεις που εντοπίζονται ανάμεσα στον παλιό και το νέο κόσμο, ενώ παράλληλα σπέρνει τις πρώτες αμφιβολίες για τη διατήρηση αυτής της τέλειας (;) ζωής.

Αλίμονο, όμως. Τα μαύρα σύννεφα που σχηματίστηκαν στα πρώτα οχτώ τεύχη, έμειναν παροπλισμένα, εξαιτίας της διακοπής του τίτλου στο τεύχος #24 και ποτέ δεν είδαμε τον κόσμο αυτό να καταρρέει, όπως αναμενόταν.

(Θωμάς Παπαδημητρόπουλος)

Διαβάστε περισσότερα για το MIRACLEMAN

86. FAX FROM SARAJEVO
Writer/Artist: Joe Kubert
Dark Horse

To FAX FROM SARAJEVO, του γνωστού σχεδιαστή Joe Kubert (SGT ROCK, HAWKMAN), είναι ένα από τα πιο συγκλονιστικά αναγνώσματα που έχουν πέσει στα χέρια μου. Κατά τη διάρκεια του Σερβο-Βοσνιακού πολέμου, ο Kubert παραλαμβάνει μια σειρά από fax από έναν φίλο του σχεδιαστή στο Σεράγεβο, τον Ervin Rustemagić. Σε αυτά τα fax, κλείστηκαν η φρίκη του πολέμου, οι κτηνωδίες του σερβικού στρατού και η αγωνία της επιβίωσης μιας οικογένειας που βρέθηκε εγκλωβισμένη σε μια πόλη που βομβαρδιζόταν.

Το γεγονός ότι η ιστορία είναι πραγματική και το ότι βλέπεις τα fax που έστειλε ο Ervin να μετατρέπονται σε εικόνες, σε σοκάρουν. Σκοπευτές που πυροβολούν παιδιά, άμαχοι που σφαγιάζονται αδιάκριτα, ολόκληρες πόλεις που σφυροκοπούνται ανελέητα και ισοπεδώνονται…

Αυτός είναι ο κόσμος του FAX FROM SARAJEVO. Ένας κόσμος γεμάτος φρίκη, αλλά και ανθρωπιά και ελπίδα. Και όλα αυτά με το όμορφο σχέδιο του Kubert, που με απλότητα και καθαρότητα αποδίδει την ιστορία του Ervin Rustemagić και της οικογένειάς του.

(Βασιλεία Βαξεβάνη)

Διαβάστε περισσότερα για το FAX FROM SARAJEVO

85. ELRIC: STORMBRINGER
Writer: Michael Moorcock
Adaptation: P.Craig Russell
Artist: P.Craig Russell
Dark Horse/Topps Comics

Ο Elric του Melniboné, του Michael Moorcock, είναι ένας τραχύς, κατά περίπτωση ηδονιστής, αντιήρωας, ο οποίος προέρχεται από μια ελιτιστική, άκαρδη και δαιμονολατρική ράτσα και ο ίδιος κατάγεται από μια γενιά στυγνών μάγων-βασιλέων. Ωστόσο, τα περισσότερα πλάσματα στον κόσμο του δεν καθοδηγούνται από το καλό ή το κακό, αλλά γίνονται πιόνια στη διαπάλη μεταξύ της Τάξης και του Χάους. Ο ίδιος ο Elric, δε, έτι περαιτέρω, αφού το ασθενικό του σώμα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμβιωτική σχέση με το μαγεμένο ξίφος του Χάους, το Stormbringer.

Το παρόν αποτελεί μεταφορά του τελευταίου (κατά το internal chronology) κεφαλαίου της saga του Elric, όπου η σύγκρουση Τάξης και Χάους θα αποφασίσει την τύχη του κόσμου, ενώ ο Elric και τα δίδυμα ξίφη, Stormbringer και Mournblade, θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση.

Η μεγάλη επιτυχία του Russell (και του colorist, Lovern Kindzierski) έγκειται τόσο στην περιεκτική ανακεφαλαίωση των προηγηθέντων γεγονότων, όσο και στην απόδοση των ιδιαίτερα δύσκολων, ψυχεδελικών περιγραφών του Moorcock στα βιβλία.

(Ανδρέας Μιχαηλίδης)

Διαβάστε περισσότερα για την ελληνική έκδοση του ELRIC: STORMBRINGER

84. CAGES
Writer/Artist: Dave McKean
Tundra/Kitchen Sink Press

Οι γοητευθέντες από την αισθητική του Dave McKean σε εξώφυλλα, καθώς και στις σελίδες του ARKHAM ASYLUM, ενδέχεται να λιποψυχήσουν ελαφρώς μπροστά στις πεντακόσιες σελίδες και το πιο λιτό και ίσως στρυφνότερο σκίτσο του CAGES.

Δέκα τεύχη στην περίοδο ’90-’96 αποτελούν την πιο φιλόδοξη απόπειρα του McKean στο Μέσο των comics και συνοψίζουν τους προβληματισμούς του σε σχέση με την εύθραυστη φύση της δημιουργικότητας. Οι επιρροές του από όλο το φάσμα της Τέχνης κάνουν αισθητή την παρουσία τους εδώ: από την jazz έως την πρόζα του Gaiman και τις φιλοσοφικές αναζητήσεις του Douglas Adams και τους Breccia και Munoz στο σκίτσο, ο McKean δεν φοβάται να τις κάνει εμφανείς.

Η αριστουργηματικότητα του comic δεν έγκειται μόνο στην πολυπλοκότητα των αφηγηματικών του ιστών σε ένα ρεαλιστικό περιβάλλον ως υπόβαθρο, αλλά στο πώς καταφέρνει να κάνει τόσο απτή την ύπαρξη των “κλουβιών” στην καθημερινότητα και πώς μετά, με ένα συγκερασμό ρομαντισμού και δημιουργικής νηνεμίας, δείχνει προς την έξοδο.

(Βασίλης Σάκκος)

83. THE MYSTERY PLAY
Writer: Grant Morrison
Artist: Jon J. Muth
DC Comics

Η ενοχή είναι ένας ακρογωνιαίος λίθος της ανθρώπινης κατάστασης και κατέχει “εξέχουσα” θέση και στο σύστημα αξιών της χριστιανικής θρησκείας. Ο Grant Morrison εκθέτει εδώ το αμφίσημο της ενοχής μέσα από μία “whodunit” ιστορία, που σύντομα εξελίσσεται σε μία υπόθεση μεταβίβασης ευθυνών. Όσο και αν πασχίσει κάποιος να προσδιορίσει τα πλαίσια του THE MYSTERY PLAY, έρχεται αντιμέτωπος με ένα ενήλικο παραμύθι χωρίς μέσες και άκρες. Ο χαρακτήρας του “πρωταγωνιστή”, Frank Carpenter, δρα ως καταλύτης εξόρυξης καλά θαμμένων μυστικών, τάσεων, φιλοδοξιών, διαθέσεων και απόψεων, μίας σειράς κατοίκων της πόλης του Townley.

Η δολοφονία του “Θεού”, κατά τη διάρκεια μιας θεατρικής παράστασης -μαζικού, “λαϊκού” happening- είναι η εισαγωγή κι ο επίλογος -και αυτός μαζικός και “λαϊκός”- έχει να κάνει πάλι με ένα φόνο, δρομολογημένο αυτήν τη φορά, από τη θυσιαστική κρίση της “ιερής αγανάκτησης” του αγριεμένου πλήθους. Τα φασματικά και ταυτόχρονα ρεαλιστικά watercolors του John J. Muth, “παγώνουν” τις στιγμές έξαρσης και τα “character moments”, με την ίδια πάντα λυρική ευστοχία.

Ο Morrison μοιάζει να λέει πως η ζωή μας, “this mortal coil”, δεν είναι παρά ένα διαρκές ψηλάφισμα στο ημίφως, ένα υπαρξιακό λυκαυγές όπου η “βεβαιότητα” κάθε είδους Αρχής υπάρχει μόνο για να αποκρύπτει επιμελώς το εγγενές στίγμα που μας χαρακτηρίζει στο μεδούλι μας.

(Κωνσταντίνος Ιμπλικιάν)

82. MAGE: THE HERO DEFINED
Writer/Artist: Matt Wagner
Image Comics

To δεύτερο μέρος της -έως τώρα- ανολοκλήρωτης τριλογίας MAGE, του Matt Wagner, διατηρεί το ύφος του προ εικοσιπενταετίας προκάτοχου του, MAGE: THE HERO DISCOVERED. Προσφέρει, για ακόμη μια φορά, ένα comic περιπέτειας, με superhero και μυθολογικά στοιχεία, με τον δημιουργό να δανείζεται φυσιογνωμίες προσώπων της ζωής του, με σκοπό τον εμπλουτισμό του καστ, διατηρώντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο, φυσικά, για τον εαυτό του.

Η εξέλιξη και η εμπειρία που έχει αποκτήσει ο Matt Wagner στο σενάριο και στο σχέδιο, πέρα από το ότι είναι ολοφάνερες πάνω στο χαρτί, αντανακλώνται και στον πρωταγωνιστή, Kevin Matchstick. Ο ήρωας έχει και αυτός ωριμάσει, έχοντας αποδεχθεί το ρόλο του ως υπέρμαχος των δυνάμεων του καλού, όπως και το γεγονός ότι είναι μετενσάρκωση του Βασιλιά Αρθούρου. Όμως ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει μέσα του αν θέλει να αναλάβει μια ηγετική θέση, ακόμη και όταν οι πράξεις του, λένε το αντίθετο.

(Γιώργος Χατζηκωστής)

81. X-FACTOR #71-90
Writer Peter David
Artist: Larry Stroman, Tom Raney, Joe Quesada
Marvel Comics

Το πρώτο run του Peter David στον τίτλο ξεκίνησε αμέσως μετά το “Muir Island Saga”, που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δύο ομάδων (και τίτλων) X-Men και το re-launch του NEW MUTANTS ως X-FORCE. Και ενώ οι τίτλοι αυτοί ήταν προφανώς action-oriented, η προσέγγιση του David ήταν αρκετά διαφορετική, σε σημείο να αναρωτιέται κανείς πώς ο editor-in-chief της Marvel επέτρεψε αυτό το concept στις αρχές των ’90s!

Οι X-Factor θα ήταν πια ένα government-sponsored strike team που θα αντικαθιστούσε τους Freedom Force. To roster αποτελείτο κυρίως από δευτερεύοντες χαρακτήρες (Strong Guy, anyone?), με αρχηγό τον Havok. Η ιδιοφυής κίνηση του David, όμως, ήταν η προσθήκη του, εντελώς σνομπ, Quicksilver.

Ο τίτλος ξεχώρισε από το πρώτο κιόλας τεύχος για το χιούμορ του και τον τρόπο που κατάφερνε να το συνδυάσει με αναπάντεχες τροπές στην ιστορία, ενώ το σχέδιο του Larry Stroman βοήθησε να εμπεδωθεί το διαφορετικό στιλ, αφού δεν είχε καμιά σχέση με τις γραμμές των Jim Lee, Rob Liefeld και Whilce Portacio, που είχαν αναλάβει τους άλλους core τίτλους του X-Franchise. Αποκορύφωμα, για τους περισσότερους αναγνώστες ήταν το instant classic τεύχος #87 (σε σχέδιο Joe Quesada), όπου ένας γνωστός ψυχίατρος του Marvel Universe κάνει ψυχανάλυση σε όλα τα μέλη της ομάδας.

Σίγουρα διαφορετικό από το μέσο Marvel comic της εποχής του, αξίζει τον κόπο να το διαβάσετε.

(Νίκος Λάμπρης)

Διαβάστε περισσότερα για το X-FACTOR του Peter David