Superman: And Justice For All

Ή πώς ο Superman βρέθηκε μπλεγμένος σε μια πολιτική διαμάχη

Οι περισσότεροι από όσους διαβάζουν ACTION COMICS τελευταία νομίζω πως θα συμφωνούσαν πως ο Dan Jurgens, όπως αντίστοιχα και οι συγγραφείς στον ομώνυμο τίτλο, χειρίζονται με εξαιρετικό τρόπο τον Superman.

Το ACTION COMICS #987 ήταν ένα από τα πιο πολυαναμενόμενα τεύχη της χρονιάς, καθώς σε αυτό η DC είχε δεσμευθεί να μας αποκαλύψει την ταυτότητα του Mr. Oz, ενός χαρακτήρα που εδώ και μήνες κινείται στις σκιές και που πολλοί πίστευαν πως πρόκειται για τον Ozymandias του WATCHMEN. Όπως και να έχει, το ACTION COMICS #987 ήταν πράγματι ένα πολύ δυνατό τεύχος, αλλά, σε αντίθεση με το τι θα περίμενε κανείς, αυτό δεν οφειλόταν στην – προς το παρόν καλύτερα ασχολίαστη – αποκάλυψη του Mr. Oz, αλλά σε όλα τα υπόλοιπα συστατικά τις ιστορίας. Στο τεύχος, ο Superman καλείται να διαχειριστεί μια σειρά από γεγονότα που έχει πυροδοτήσει ο Mr. Oz, ώστε να αποδείξει πως οι άνθρωποι είναι αδύναμοι και κακοί και δεν αξίζουν έναν ήρωα σαν τον Man of Steel.

Σε μια από αυτές τις επιθέσεις που έχουν ενορχηστρωθεί, ένας εργαζόμενος που πρόσφατα απολύθηκε στρέφεται εναντίον μερικών μεταναστών εργατών, τους οποίους κατηγορεί για αυτό που του συνέβη. Έτσι, καταλήγει να τους επιτίθεται κρατώντας ένα όπλο. Τη στιγμή όμως που πυροβολεί, ο Superman μπαίνει στη μέση, σώζει τους εργάτες και σταματάει τον επίδοξο δολοφόνο. Όλα καλά μέχρι εδώ, ε;

Να, όμως, που ένας αρθρογράφος αποφάσισε να στήσει ένα ολόκληρο δημοσίευμα γύρω από αυτό το θέμα. Το ζήτημα, λοιπόν, που έβαλε ο κύριος Todd Starnes είναι το πόσο σωστό είναι από πλευράς του ήρωα να σώσει αυτούς τους μετανάστες καθώς θα έπρεπε να “τους μαζέψει και να τους επιστρέψει από εκεί που ήρθαν”. Κι επειδή δεν έκανε αυτό, ο Superman μετατρέπεται για τον συντάκτη σε πιόνι πολιτικής προπαγάνδας από πλευράς της DC, με στόχο να κάνει “πλύση εγκεφάλου στα παιδιά μας”.

Όσο αστεία κι αν μας φαίνονται αυτά τα επιχειρήματα, φανερώνουν το χάσμα που έχει δημιουργηθεί στις ΗΠΑ σε όλα τα βασικά ζητήματα της καθημερινότητας και, φυσικά, και σε αυτό της μετανάστευσης. Βλέπετε, για κάθε άρθρο σαν αυτό του κυρίου Starnes, υπάρχει και το αντίστοιχο (όπως αυτό του Hollywood Reporter, το οποίο αποτέλεσε και την αφορμή για το άρθρο του Starnes), στο οποίο η δράση του Superman ταυτίζεται με τις αντιδράσεις στις πρόσφατες πολιτικές του κυρίου Trump και πάει λέγοντας. Με αυτά τα δεδομένα, δεν θα πρέπει να μας κάνει εντύπωση πως το άρθρο του Starnes έγινε αφορμή για να ξεκινήσει ένας πόλεμος για την “ψυχή του Superman” και πως ο δημοφιλής χαρακτήρας έχει μπλεχτεί στη δίνη μιας πολιτικής διαμάχης.

Η αλήθεια βέβαια είναι πως, όπως πιθανόν να υποψιάζεστε, κανείς από τους πολιτικούς σχολιαστές δεν διαβάζει πραγματικά τα comics για τα οποία γράφει. Βλέπετε, αν είχαν διαβάσει το τεύχος, θα είχαν δει πως ο Jurgens με μαεστρία βάζει τον χαρακτήρα αντιμέτωπο με μια σειρά από ζητήματα που εύκολα θα δίχαζαν την κοινή γνώμη. Για παράδειγμα, μια σελίδα μετά τη διάσωση των μεταναστών, ο Superman διαλύει μια εξέγερση σε μια φυλακή και σταματάει ένα τύπο που πάει να κάψει τις βίλες των πλουσίων επειδή, κατά τη γνώμη του, κλέβουν τους φτωχούς.

Οποιοσδήποτε γνωρίζει λίγα πράγματα για τον Jurgens και τη δουλειά του στα comics του Superman ξέρει πως στον συγγραφέα αρέσει να βάζει τον ήρωα να αντιμετωπίζει πιο σύνθετα ζητήματα και να μην του προσφέρει εύκολες λύσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το “Crisis at Hand” του 1992, όπου ο Superman προσεγγίζει το ζήτημα της ενδοοικογενειακής βίας. Εξάλλου, ο Superman έχει ένα μακρύ παρελθόν ως προστάτης των αδύναμων από οποιαδήποτε μορφή βίας. Έτσι τον έπλασαν και οι δημιουργοί του, οι οποίοι από νωρίς τον έβαλαν να αντιμετωπίσει τα κοινωνικά ζητήματα της εποχής, όπως στο ACTION COMICS #10, όπου ο Superman βοηθάει τους κρατούμενους της φυλακής Coreytown, οι οποίοι έχουν καταλήξει θύματα της απάνθρωπης και βίαιης συμπεριφοράς των δεσμοφυλάκων τους. Συνεπώς, όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει, οι ρίζες του Superman εξακολουθούν να είναι αυτές του “champion of the oppressed”.

Με βάση την εμπειρία μου, λοιπόν, εκτιμώ πως το πιο φυσικό πράγμα για τον Superman θα ήταν να σώσει μερικούς ανθρώπους που κινδυνεύουν από έναν τύπο που τους απειλεί με μια καραμπίνα. Η ταυτότητα του μετανάστη προφανώς και δημιουργεί πολιτικούς συνειρμούς – οι οποίοι δεν είναι τυχαίοι – αλλά αυτό δε μπορεί να αποτελεί το μοναδικό λόγο που ο Superman κάνει ό,τι κάνει. Βέβαια, με τους όρους των ρεπουμπλικάνων συντακτών και ο ίδιος ο Kal- El στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα παραπάνω από έναν παράνομο μετανάστη from a galaxy far far away, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Υπάρχουν αρκετές ιστορίες με τον Superman που τονίζουν το “social justice warrior” υπόβαθρο του χαρακτήρα, αλλά και γενικότερα ιστορίες στις οποίες κυριαρχούν ζητήματα βγαλμένα από την κοινωνική πραγματικότητα. Από το “Skin Game” μέχρι το “Peace on Earth”, ο Superman έχει αντιμετωπίσει πολλάκις τις προκλήσεις της διάσωσης της ανθρωπότητας. Αλλά πότε δεν την εγκατέλειψε.

Ο Superman δεν είναι ο αγαπημένος μου ήρωας, αλλά σίγουρα είναι ο σπουδαιότερος που ξεπήδησε από τις σελίδες των comics. Και αυτό, γιατί ακόμη και σήμερα μπορεί να χαρίζει απλόχερα την ελπίδα και την αισιοδοξία στους αναγνώστες του. Γιατί χρησιμοποιεί τις δυνάμεις του για να υπερασπιστεί τους αδύναμους και όσους αδικούνται. Γιατί, καλώς ή κακώς, αυτός εμπερικλείει όλους τους λόγους για τους οποίους αγαπάμε τα superhero comics.

Το ACTION COMICS #987 δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα ακόμη τεύχος όπου ο Superman κάνει αυτό που κάνει καθημερινά εδώ και 79 χρόνια. Ο Jurgens ξέρει καλά τον ήρωα του, αλλά και πώς να διαχειριστεί τις αντιδράσεις. Εξάλλου, η απάντησή του στις κατηγορίες που δέχθηκε νομίζω πως συνοψίζει και την ουσία του ζητήματος.