Zenith

Το κορυφαίο έργο του Grant Morrison στο 2000AD

Ιστορία

Σε έναν παράλληλο κόσμο, η πρώτη πυρηνική βόμβα έπεσε στο Βερολίνο το 1944, σκοτώνοντας τους Maximan και Masterman, τους δύο δηλαδή υπερανθρώπους που είχαν στην κατοχή τους οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Στη συνέχεια, τη δεκαετία του 1960, εμφανίστηκε στη Βρετανία μια ομάδα υπερηρώων με το όνομα Cloud-9, η οποία τελικά διαλύθηκε και τα μέλη της είτε θεωρήθηκαν νεκρά, είτε έχασαν τις δυνάμεις τους. Δύο μέλη της ομάδας, όμως, και συγκεκριμένα οι White Heat και Doctor Beat, απέκτησαν ένα παιδί, τον Robert ή αλλιώς Zenith.

Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας είναι ένας νεαρός celebrity που ζει στο Λονδίνο στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Είναι ματαιόδοξος, εγωιστής, χωρίς ιδιαίτερες ηθικές αξίες, διασκεδάζει από το πρωί ως το βράδυ, καταναλώνοντας αλκοόλ και ναρκωτικά, και χρησιμοποιεί τις δυνάμεις του ώστε να προωθήσει την καριέρα του ως pop star. Όταν, όμως, οι μυστηριώδεις οντότητες με το όνομα Lloigor θα προσπαθήσουν να εισβάλουν στη γη, ο Zenith θα αναγκαστεί να γίνει ο ήρωας που ποτέ δεν ήθελε να γίνει. Στην πορεία, θα ενώσει τις δυνάμεις του με τα εναπομείναντα μέλη της Cloud-9, θα ανακαλύψει τι συνέβη τελικά στους γονείς του, θα ταξιδέψει σε παράλληλα σύμπαντα και θα σώσει τον κόσμο περισσότερες από μία φορές. Βασικός σύμμαχος του, και ίσως και πραγματικός ήρωας της ιστορίας, ο Peter St. John ή αλλιώς Mandala, ένας πρώην hippie με πανίσχυρες υπερφυσικές δυνάμεις, ο οποίος πλέον ανήκει στο στενό κυβερνητικό επιτελείο της Margaret Thatcher.

Τι Μας Άρεσε

Ο Grant Morrison, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί έναν από τους κορυφαίους δημιουργούς στην ιστορία του Mέσου. Το μυαλό του έχει την ικανότητα να κατεβάζει τις πιο παλαβές ιδέες και να τις συνδέει με μαεστρία με την ευρύτερη pop κουλτούρα, καταφέρνοντας να δημιουργεί πραγματικά μοντέρνες φανταστικές ιστορίες. Στο ZENITH, όπου κάνει τα πρώτα του βήματα, ο Morrison συμπυκνώνει σχεδόν όλα όσα θα χαρακτηρίσουν το μετέπειτα έργο του. Με εμφανείς – αλλά όχι τόσο έντονες όσο θέλει να πιστεύει ο Alan Moore – τις επιρροές του από τα MIRACLEMAN και CAPTAIN BRITAIN, ο Morrison εφαρμόζει μια βρετανική προσέγγιση στο κατεξοχήν αμερικάνικο superhero genre και καταφέρνει να αιχμαλωτίσει και να αποδώσει το zeitgeist μιας ολόκληρης εποχής.

Η συντηρητική Βρετανία της Thatcher μπλέκεται με τις νεανικές κουλτούρες, ενώ την ίδια στιγμή υπεράνθρωποι παλεύουν στον ουρανό, παράλληλα σύμπαντα μπλέκονται μεταξύ τους αποκαλύπτοντάς μας πολλαπλές εκδοχές των πρωταγωνιστών, και αντίπαλοι, εμπνευσμένοι από το έργο του Lovecraft, απειλούν το μέλλον της ανθρωπότητας. Ο ρυθμός είναι γρήγορος, το σενάριο είναι έξυπνο και – σε αντίθεση με κάποιες μετέπειτα δουλειές του Morrison – τόσο πολύπλοκο όσο χρειάζεται, οι διάλογοι είναι άκρως απολαυστικοί ενώ, προσωπικά, λάτρεψα το υπέροχο σχέδιο του Steve Yeowell.

Τι Μας Ενόχλησε

Νομίζω ότι ελάχιστα είναι αυτά που μπορούν να ενοχλήσουν τον αναγνώστη διαβάζοντας το ZENITH. Πιθανόν, σε κάποιους η ιστορία να φανεί αρχικά κάπως μπερδεμένη όμως η αλήθεια είναι ότι σεναριακά ο Morrison παραδίδει ένα συμπαγές έργο που, παρόλο που ανά φάσεις μοιάζει να είναι επικών διαστάσεων, στη ρίζα του παραμένει μινιμαλιστικό καθώς οι πρωταγωνιστές στην ουσία είναι λίγοι και όλοι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, συνδέονται μεταξύ τους. Επίσης, κάποιος θα μπορούσε να παραπονεθεί για το ότι, λόγω του ότι η σειρά δημοσιεύτηκε στο 2000AD, η ιστορία χωρίζεται σε ολιγοσέλιδα κεφάλαια με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για πιο απλωμένο storytelling, αλλά κι εδώ εκτιμώ πως αυτό, στην τελική, βοηθάει το comic να παραμένει γρήγορο και περιπετειώδες.

Το μόνο ουσιαστικό πρόβλημα που βρίσκω είναι ότι, αν και η ιστορία φαίνεται ολοκληρωμένη, εμένα μου έχει αφήσει την αίσθηση πως κάτι λείπει και ότι η σχέση του Zenith με τον Mandala δεν αποκτά ποτέ πραγματικά το τέλος που θα περίμενε κανείς. Νομίζω πως ένα πέμπτο κεφάλαιο ήταν απαραίτητο για να κλείσει τη σειρά, χωρίς να έχει αφήσει τίποτα αναπάντητο. Δυστυχώς, η καριέρα του Morrison στις ΗΠΑ δεν άφησε κανένα περιθώριο για μια τέτοια εξέλιξη.

Συνολική Εκτίμηση

Χωρίς να είναι το κορυφαίο έργο που παρήγαγε το μυαλό του μεγάλου φαλακρού Σκωτσέζου, το ZENITH αποτελεί ένα πραγματικά ξεχωριστό comic, προάγγελο της βρετανικής εισβολής στην αμερικανική βιομηχανία. Με διάθεση ανανέωσης του είδους, το ZENITH ξεχειλίζει από φρεσκάδα και διαφέρει από τα άλλα σημαντικά έργα της εποχής, που προσπάθησαν να αποδoμήσουν το superhero είδος, καθώς αποφεύγει να γίνει πολύ σκοτεινό και σοβαροφανές, ενώ σε γενικές γραμμές είναι λιγότερο φλύαρο και πολύ πιο συμπυκνωμένο.

Μπορεί να μην είναι τόσο λουστραρισμένο όσο οι μετέπειτα δουλειές του Morrison, όμως, έχει αυτή τη νεανική ακατέργαστη σπιρτάδα που φανερώνει έναν πολύ φιλόδοξο αλλά και ικανό δημιουργό. Σε συνδυασμό με το σχέδιο του Steve Yeowell, ο οποίος βασίστηκε στα προσχέδια του Brendan McCarthy, όσον αφορά στην οπτική απεικόνιση των χαρακτήρων, το ΖΕΝΙΤΗ, παρά τις ατέλειες που πιθανόν να εντοπίσει κανείς, νομίζω ότι αποτελεί ένα αριστούργημα από κάθε άποψη.

Παράλληλες Προτάσεις

Μάλλον οι προφανείς επιλογές είναι το WATCHMEN, το MIRACLEMAN, αλλά και το CAPTAIN BRITAIN του Alan Moore. Επίσης, από τις πολλές και αξιόλογες μετέπειτα δουλειές του συγγραφέα σίγουρα θα πρέπει να ρίξετε μια ματιά στο εκπληκτικό DOOM PATROL, στο ANIMAL MAN και στο THE INVISIBLES, καθώς και στο SEBASTIAN O, όπου ο Morrison ένωσε ξανά τις δυνάμεις του με τον Yeowell. Τέλος, για περισσότερες ιστορίες από το 2000AD σας παραπέμπω στον ειδικό αφού, ευτυχώς για εμάς, εδώ κι εδώ, ο σύντροφος και καθοδηγητής Άρης Κώτσης μοιράστηκε μαζί μας τις προσωπικές επιλογές του από την πολύχρονη ιστορία του σπουδαίου εντύπου.