Η Τέχνη Του Season Finale
Τελειώνει η άνοιξη, κάτι που σημαίνει ότι πιάνουν οι ζέστες, αρχίζουν οι προετοιμασίες για το καλοκαίρι και ετοιμαζόμαστε να πούμε (προσωρινά ή οριστικά) αντίο σε πολλές από τις σειρές που παρακολουθούμε. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις των παραγωγών μιας σειράς, είναι το πώς θα κλείσουν την σεζόν, καθώς συχνά είναι τα τελευταία επεισόδια μιας σεζόν που μπορούν να την καθορίσουν. Και η εβδομάδα που μας πέρασε ήταν eye-opening για το πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα φινάλε, όπως μας έδειξαν τα GOTHAM, AGENTS OF S.H.I.E.L.D. και ARROW.
Από την μία, έχουμε το S.H.I.E.L.D., που τα τελευταία χρόνια πάντα παίζεται μέχρι την τελευταία στιγμή αν θα ανανεωθεί. Γνωρίζοντας οι δημιουργοί ότι ίσως αυτό δεν θα ήταν απλά το τελευταίο επεισόδιο του 5ου κύκλου, αλλά το τελευταίο επεισόδιο της σειράς, το χρησιμοποίησαν για να κλείσουν την ιστορία που έχτιζαν τους τελευταίους μήνες, δίνοντας μας ένα οριστικό τέλος στην ιστορία των Agents, αλλά αφήνοντας και μερικές πόρτες ανοιχτές, σε περίπτωση που θα επέστρεφαν (και πράγματι θα επιστρέψουν, το 2019). Βοήθησε που όλος ο 5ος κύκλος γράφτηκε σαν να είναι ο τελευταίος και αποφάσισαν να επαναφέρουν ένα από τα πιο σημαντικά plot points που δεν είχαν λύσει, το gravitonium.
Από την άλλη, έχουμε το GOTHAM, το οποίο ανανεώθηκε για 5η και τελευταία σεζόν και το πρόσφατο φινάλε έστησε το σκηνικό για ένα τελευταίο arc και έχει αφήσει διάφορους χαρακτήρες ένα βήμα πριν από την μεταμόρφωση που μας είχαν υποσχεθεί στην αρχή (wink wink). Γενικότερα, το GOTHAM δεν φοβάται να ταρακουνήσει το status quo και να αλλάξει την canon ιστορία των χαρακτήρων, και ως αποτέλεσμα είχαμε ένα εκρηκτικό φινάλε.
Τέλος, το ARROW παρουσίασε ένα φινάλε, το οποίο δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έτσι. Υπήρχε λίγη ένταση, η τελική “μάχη”με τον Diaz ήταν anti-climactic, το fan service που προσπάθησε να δώσει άφησε περισσότερα στη φαντασία των θεατών, και συνολικά, το επεισόδιο εκπροσωπούσε ικανοποιητικά τον 6ο κύκλο. Βαρετός, ανούσιος, κακογραμμένος.
Αλλά, τί καθορίζει ένα καλό κλείσιμο μιας σειράς; Είναι οι βάσεις που έχουν τεθεί στα προηγούμενα επεισόδια, η θέληση (ή η έλλειψη αυτής) να αλλάξουν ριζικά το κόσμο που έχουν παρουσιάσει οι παραγωγοί;
Για παράδειγμα, η πλοκή του φετινού AGENTS αφορούσε το μέλλον της Γης, η οποία κάπως καταστρέφεται και υποτίθεται ότι φταίει η Daisy, που έμεινε γνωστή ως “Destroyer of Worlds”. Έτσι, όταν η ομάδα επιστρέφει πίσω στο παρόν, καλείται να σπάσει το time loop στο οποίο έχουν μπλεχτεί και να σώσει τον πλανήτη. Μεγαλύτερη απειλή δεν γίνεται να υπάρξει. Γνωρίζοντας πως, πιθανότατα, ό,τι και αν κάνουν είναι μάταιο και πως οδηγεί στην καταστροφή του πλανήτη, οι χαρακτήρες γίνονται όλο και πιο απελπισμένοι και προβαίνουν σε αυξανόμενα πιο ακραίες πράξεις. Κάθε sub-plot, όμως, είναι βασισμένο στις εμπειρίες τους στο μέλλον και στο character development που είχαν όλα αυτά τα χρόνια. Έτσι, το τέλος έρχεται με ένα momentum που απειλεί να καταστρέψει τις σχέσεις των πρωταγωνιστών, τους πρωταγωνιστές τους ίδιους, αλλά και τον πλανήτη.
Έχουμε και το GOTHAM, το οποίο είναι σε ανάλογα ποιοτικά επίπεδα, αλλά δεν είναι τόσο λεπτομερώς στημένο. Σαν οι παραγωγοί να έχουν μια πολύ γενική εικόνα για το που θέλουν να είναι ο κόσμος της σειράς σε 3, 8, 15 επεισόδια και απλά να σκαρφίζονται τα πιο τρελά και ενδιαφέροντα σενάρια για το πως θα φτάσουν εκεί. Κάτι τέτοιο μοιάζει φυσικό, όταν το μεγαλύτερο μέρος του cast απαρτίζεται από villains και όταν η πόλη έχει στηθεί σαν ένα σκηνικό όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν, οπότε δεν μας φαίνεται περίεργο όταν συμβαίνουν συνεχείς νεκραναστάσεις, συνεχείς πόλεμοι και συνεχείς αλλαγές στρατοπέδων. It is Gotham, after all, όπως λένε οι χαρακτήρες.
Και παρ’ όλο που λίγοι χαρακτήρες έχουν πεθάνει οριστικά και αμετάκλητα, δεν φοβούνται να παίξουν με το status quo. Άλλωστε, σε μια υπερηρωική ιστορία, καλώς ή κακώς, ο θάνατος σπάνια είναι το τέλος ενός ήρωα, οπότε πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι να υπάρξει αγωνία. Και το φινάλε του 4ου κύκλου έχει τα πάντα. Έχει θανάτους, έχει ανατροπές, έχει την κλιμάκωση πολλών ιστοριών που έτρεχαν εδώ και καιρό και έχει την υπόσχεση για μια 5η σεζόν ακόμα πιο “τρελή”. Αν δηλαδή η σειρά ολοκληρωνόταν με το “No Man’s Land”, θα είχαμε ένα τέλος που θα μας είχε αφήσει υπερβολικά διψασμένους και απογοητευμένους για το γεγονός ότι δεν θα βλέπαμε την συνέχεια, όχι μόνο επειδή αφήνει ιστορίες χωρίς τέλος, αλλά γιατί έχει στρωθεί ο δρόμος για μια ακόμη πιο δυναμική συνέχεια.
Ο “καλός” είναι το AGENTS, ο “κακός” είναι το GOTHAM, οπότε μας μένει ο “άσχημος”, το ARROW. Όταν μια σεζόν χαρακτηρίζεται από προβλέψιμες (ή απλά βαρετές) εξελίξεις και χαρακτήρες που το στάνταρ είναι πλέον να φέρονται off-character, η ιστορία προφανώς θα ακολουθεί ανάλογα χνάρια. Να φταίει το γεγονός ότι το γράψιμο κάθε επεισοδίου ακολουθεί μια συγκεκριμένη φόρμουλα και είναι γεμάτο κλισέ; Ή μήπως ότι οι δημιουργοί όχι μόνο ακούν τους fans της σειράς για το πως να συνεχίσουν την ιστορία, αλλά μάλλον τη λάθος μερίδα των fans; Ίσως πάλι να φταίει το γεγονός ότι η ανανέωση της σειράς από το CW θεωρείται δεδομένη, οπότε δεν υπάρχει λόγος να δουλέψουν λίγο περισσότερο το σενάριο, καθώς το μέλλον είναι σίγουρο. Ή, τελικά, είναι όλα αυτά μαζί και άλλα τόσα; Μάλλον το τελευταίο.
Ο 5ος κύκλος έκλεισε με το νησί όπου ήταν ναυαγός ο Oliver να καταστρέφεται, ενώ βρισκόταν σε αυτό όλη του η ομάδα και λοιποί χαρακτήρες. Ήταν η κατάλληλη κίνηση που χρειαζόταν η σειρά για να συνεχίσει τη δημιουργική αναγέννηση που είχε βιώσει πέρυσι, αλλά τελικά αποδείχτηκε μια τεράστια απάτη. Τώρα, πάλι έκλεισε με ένα πολύ μεγάλο cliffhanger που λογικά θα αλλάξει τελείως την σειρά. Αλλά μέχρι να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, οι παραγωγοί προσπάθησαν τόσες φορές να το αποφύγουν “διακριτικά” και η ιστορία έκανε τόσα πισωγυρίσματα, που έχει χαθεί η οποιαδήποτε όρεξη του θεατή να εξερευνηθεί περαιτέρω. (Κυριολεκτικά όσο γράφονται αυτές οι γραμμές, μάθαμε ότι ο Ollie θα έχει του χρόνου το εμβληματικό του μούσι και η όρεξη ενός συγκεκριμένου θεατή έχει ανανεωθεί ελαφρά.)
Κρίνονται πολλά από το φινάλε μιας σεζόν, όπως φάνηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Από τη μία, είχαμε το παράδειγμα του AGENTS, το οποίο προτίμησε να βάλει ένα “οριστικό” τέλος σε μια ιστορία και ένα γκρουπ χαρακτήρων που βλέπαμε για 5 χρόνια, για να μην βρεθούν προ εκπλήξεως. Από την άλλη, είχαμε το GOTHAM, με τις πάμπολλες ιστορίες να κλιμακώνονται, να μπλέκονται και να προετοιμάζουν το έδαφος για τον τελευταίο κύκλο και τέλος είχαμε το ARROW, που όσο νωχελικά ξεκίνησε, τόσο νωχελικά προσπάθησε να μην τελειώσει (χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία). Όπως μας απέδειξαν τα παραπάνω παραδείγματα, το season finale αποτελεί ένα είδος μικρογραφίας της σεζόν ολόκληρης, αντικατοπτρίζει όλα τα δυνατά σημεία κάποιας σειράς και αποτελεί μια τελευταία ευκαιρία για τους εκάστοτε παραγωγούς να παρουσιάσουν πλήρως την ιστορία που θέλουν να αφηγηθούν.