Μερικές σκέψεις σχετικά με το ζήτημα της Broccoli

Σε όλα τα manga related blogs και portals το μεγάλο νέο της προηγούμενης βδομάδας ήταν το κλείσιμο της εταιρίας Broccoli.

Κανείς δεν μπορούσε να ισχυριστεί ότι ήταν μεγάλη έκπληξη, καθώς η εταιρία είχε πάψει κάθε δραστηριότητά της, εδώ και ένα χρόνο. Παρόλα αυτά η διαδικτυακή κοινότητα προβληματίστηκε ιδιαιτέρως από το μήνυμα πίσω από αυτή την κίνηση. Τι δείχνει για το παρόν και τι προμηνύει για το μέλλον;

Η κρίση που περνάνε τα κόμικς σε συνδυασμό με γενικότερη καταρρέουσα οικονομία δεν ενισχύει οποιαδήποτε αισιοδοξία. Ταυτόχρονα όμως, είναι γενική παραδοχή ότι τα manga βρίσκονται στην καλύτερη φάση τους, κερδίζοντας όλο και μεγαλύτερο έδαφος στους πίνακες των πωλήσεων.

Το οριστικό κατέβασμα των ρολών από την Broccoli, οι απολύσεις και τα κοψίματα της Tokyopop το περασμένο καλοκαίρι, δεν είναι σημάδια ύφεσης, κατά την γνώμη μου, αλλά ωρίμανσης του αναγνωστικού κοινού. Ποιος σοβαρός manga αναγνώστης θεωρούσε την Broccoli σημαντική εκδοτική; Θα απαντήσω εγώ σε αυτό. Κανείς. Τα κόμικς της, αν και όχι κακά, ήταν αδιάφορα. Απόδειξη αυτού, ότι από τα licenses της, μόνο ένα αγοράστηκε από άλλη εκδοτική. Δεν έχτιζαν ένα προφίλ που να ξεφεύγει από τα στερεοτυπικά, έναν προσανατολισμό και ένα πρόγραμμα για το μέλλον.

Από την άλλη, η περίπτωση της Tokyopop, θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της εκδοτικής ηλιθιότητας των κόμικς. Είσαι ο βασιλιάς των manga – γαμώ! – και τι κάνεις; Αγοράζεις ό,τι τίτλους να ‘ναι, τους εκδίδεις με τα ίδια production values που είχες και προ 10ετίας και αποφασίζεις να ρίξεις βάρος σε ένα αμφιβόλου επιτυχίας τομέα: τα OEL. Παραγνωρίζεις δηλαδή όλα τα ειδικά χαρακτηριστικά ενός ιδιαίτερου αναγνωστικού κοινού, όπως είναι αυτό των manga, και εκδίδεις τίτλους που ονειρεύονται ιαπωνικά μέσα από το διαστρεβλωμένο φίλτρο ενός δυτικού, και μάλιστα με πολύ χαμηλότερο σεναριακό και σχεδιαστικό επίπεδο. Και μετά κάθεσαι και κλαις πάνω από τα συντρίμμια του περασμένου μεγαλείου σου, συντρίμμια που μόνος σου πήρες την βαριοπούλα και τα δημιούργησες…

Η νεώτερη Yen πήρε την γνώση από την παταγώδη αποτυχία της Tokyopop και την χρησιμοποίησε προς όφελός της: “Ναι, είμαι εκδοτικός οίκος manga, ναι, για να επιβιώσω πρέπει να διαφοροποιηθώ. Τα production values μου θα είναι ψηλά, θα συνδέσω το όνομά μου με τα 4-koma, θα έχω και μη ιαπωνικές δουλειές”. ‘Ομως, σε αντίθεση με την Tokyopop, οι συγκεκριμένες δεν ονειρεύονται να γίνουν ιαπωνικές. Οι επιρροές τους είναι εμφανείς, αλλά τόσο στο σενάριο όσο και στο σχέδιο  είναι κάτι αρκετά διαφορετικό. Ένα κινέζικο comic, θα είναι από όλες τις απόψεις κινέζικο, και όχι wannabe ιαπωνικό. Επίσης, προς τιμήν της, δεν φοβάται να ρισκάρει μέχρι να περάσουν μερικά χρόνια και να δει τι τελικά θα πιάσει και τι όχι. Και, φυσικά, η Tokyopop μόλις τώρα το πήρε χαμπάρι και θα αποπειραθεί να την ακολουθήσει με το Orange του Benjamin. Αυτά είναι – οι πρώτοι να έσονται τελευταίοι.

Η παντοκράτειρα πλέον Viz, δεν έχει λόγους να φοβάται κανέναν. Διαμόρφωσε πολύ συγκεκριμένες γραμμές όσων αφορά τα manga που εκδίδει με κύριο μέλημά της, την δημιουργία και συντήρηση διαφορετικών lines που απευθύνονται το καθένα σε συγκεκριμένες ηλικίες και γούστα: τα shojo κάτω από τον τίτλο Shojo Beat, τα shonen κάτω από το Shonen Jump, τα kodomo κάτω από το Viz Kids και οι πιο ενήλικοι τίτλοι της κάτω από το Viz Signature, στις εκδόσεις των οποίων δίνει και μεγαλύτερο βάρος στα product values καθώς οι αναγνώστες στους οποίους απευθύνεται η συγκεκριμένη γραμμή θα δώσουν σημασία σε κάτι τέτοιο. Ο αναγνώστης δεν χρειάζεται, με αυτό τον τρόπο, να έχει γνώσεις μέγιστου διδάσκαλου στα κόμικς προκειμένου να επιλέξει ένα τόμο #1 από τα ράφια και να του αρέσει. Στο κάτω κάτω είναι ένα φορμάτ που δουλεύει εδώ και χρόνια περίφημα στην Ιαπωνία.

Παρόμοιο προσανατολισμό, με τη διαφορά ότι σε αυτές τις περιπτώσεις περιλαμβάνεται το σύνολο των manga που εκδίδονται, ακολουθούν με επιτυχία και άλλες εκδοτικές. Η Dark Horse επέλεξε τον δρόμο του θρίλερ/horror, η Vertical του κλασσικού, ενώ και οι εταιρίες με μικρότερη manga παραγωγή, όπως η Last Gasp και η Fantagraphics, φρόντισαν οι τίτλοι manga που επέλεξαν προς έκδοση να συμβαδίζουν με τον υπόλοιπο κατάλογό τους.

Η CMX κάπου πλέει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας (κατάσταση για την οποία ευθύνεται εν μέρει και η αντιμετώπιση που έχει από την μητρική της εταιρία) κι αν δεν είχε χτυπήσει κατά λάθος την φλέβα χρυσού με το Emma, μάλλον θα τα έβλεπε σκούρα. Χρειάζεται γρήγορα να βρει την ταυτότητά της αν δεν θέλει να δει την περίπτωση Broccoli να έρχεται κατά πάνω της με καλπασμούς. Σε καλύτερη θέση βρίσκεται και η Del Rey, αν και στις δύο περιπτώσεις το πρόβλημα της ταυτότητας, τόσο ως προς τα είδη όσο και στην ποιότητα, παραμένει. Η Udon…well, ακόμα δεν είμαι και πολύ σίγουρη που το πάει, θα δείξει. Ο τομέας που αντιμετωπίζει το μικρότερο πρόβλημα είναι αυτός των yaoi, το μόνο που χρειάζεται είναι συνέπεια στην συχνότητα των νέων κυκλοφοριών και σε μερικές περιπτώσεις λίγο καλύτερο ξεκαθάρισμα όταν περιλαμβάνουν όχι μόνο BL, αλλά και yuri και σε μερικές περιπτώσεις και josei (ακούς Aurora?)

Το κοινό των manga ενηλικιώνεται και πλέον απαιτεί να έχει την αντιμετώπιση που έχουν οι ομόλογοί του στην Γαλλία. Πολλούς, διαφορετικών ειδών τίτλους, με ποικίλο ηλικιακό target group και εκδόσεις που να είναι προσεγμένες και όχι ξεπέτες.

Άντε να δούμε τι θα κάνει και η Kodansha… Η ADV πότε είπαμε ότι κλείνει, μπας και πάρει κανάς σοβαρός εκδοτικός οίκος το license του Yotsuba&!.