Mικρές Εξομολογήσεις
Δεν ήταν και τόσο παλιά η εποχή (πριν μπω στο Comicdom) που οι κουβέντες που είχα την ευκαιρία να κάνω γύρω από comics ήταν πολύ σπάνιες. Πλέον είμαι πολύ χαρούμενος που έχω γύρω μου κάποιους ανθρώπους με τους οποίους μοιραστώ τις comicsοανησυχίες μου και που μπορεί, μια ωραία πρωία, να μου στείλουν ένα ωραιότατο mail που να μιλάνε λ.χ. για την απάντηση του James Robinson στον Alan Moore σε σχέση με αυτά που είπε για το BLACKEST NIGHT.
Δυο λόγια για όσους δεν ξέρουν την ιστορία…
Πριν από κάποιες μέρες, ο Alan Moore έδωσε μια συνέντευξη στο www.mania.com με θέμα (κυρίως) το Marvelman. Κάπου, λοιπόν, μέσα στη συνέντευξη, και ενώ το θέμα είχε πάει στα σύγχρονα αμερικάνικα υπερηρωικά comics και το πώς έχουμε πλέον μια κατάσταση όπου πρώην fanboys γράφουν για fanboys, αντλώντας όλη τους την έμπνευση από το continuity προηγουμένων δεκαετιών, o Moore είπε τα παρακάτω…
AM: That’s it. It’s the paucity of imagination. I was noticing that DC seems to have based one of its latest crossovers [Blackest Night] in Green Lantern based on a couple of eight-page stories that I did 25 or 30 years ago. I would have thought that would seem kind of desperate and humiliating, When I have said in interviews that it doesn’t look like the American comic book industry has had an idea of its own in the past 20 or 30 years, I was just being mean. I didn’t expect the companies concerned to more or less say, “Yeah, he’s right. Let’s see if we can find another one of his stories from 30 years ago to turn into some spectacular saga.” It’s tragic. The comics that I read as a kid that inspired me were full of ideas. They didn’t need some upstart from England to come over there and tell them how to do comics. They’d got plenty of ideas of their own. But these days, I increasingly get a sense of the comics industry going through my trashcan like raccoons in the dead of the night.
…
AM: That’s a good image, isn’t it? They weren’t even particularly good ideas. For Christ’s sake, get some of your own ideas! It’s not that difficult. You used to be able to have them! I’ve also heard that, apparently, a fifth of the direct sales market in comics is my work—twenty percent! I’d imagine that the sales in places like Borders and the big book shops, which are increasingly where the bulk of the market is, it’s probably a higher percentage.
Οι συγκεκριμένες δηλώσεις ξεκίνησαν ένα ολόκληρο internetικό καυγά ανάμεσα σε Moore-ολάτρες και Moore-ομάχους, με τους μεν να ισχυρίζονται πως το μόνο που έκανε ήταν απλά να πει το προφανές και τους δε να τον κατηγορούν πως είναι ένας μισότρελος μεσήλικας που δεν ξέρει πλέον τί του γίνεται και πως έχει προ καιρού περάσει η εποχή που είχε τη δυνατότητα να προσφέρει κάτι αξιόλογο. Το τελευταίο, μάλιστα, επεισόδιο είχε να κάνει με ένα κείμενο που δημοσίευσε μέσω Twitter ο James Robinson (STARMAN), όπου με έναν ευφυή τρόπο αντέταξε επιχειρήματα και διακριτικά έκανε μια έντονη κριτικη στο Moore. Το εντυπωσιακό, βέβαια, στο όλο σκηνικό είναι ότι ο Rich Jonston έσπευσε να δημοσιεύσει την ιστορία με τον άκρως προβοκατόρικο τίτλο “LXG Movie Writer On Alan Moore And Blackest Night”.
Η αλήθεια είναι πως διαβάζοντας το απόσπασμα που αποτέλεσε την “πέτρα του κακού”, μου φάνηκε αρκετά πιο αιχμηρό από ότι θα περίμενα και σχεδόν κακεντρεχές και αταίριαστο στον Moore. Ήταν απλά θέμα χρόνου να κάτσω να διαβάσω ολόκληρη τη συνέντευξη. (Κάτι που θα έκανα ούτως ή άλλως, βέβαια…)
Διαβάζοντας, λοιπόν, τη συνέντευξη, η άποψη μου πλέον είναι πως το συγκεκριμένο απόσπασμα, μέσα στη ροή της κουβέντας, όχι απλά δε με στράβωσε αλλά και το βρήκα απόλυτα λογικό και δεν ένιωσα καν να την ανάγκη σταθώ μια στιγμή στο συγκεκριμένο σημείο…
Το οποίο, βασικά, σημαίνει δύο πράγματα (τα οποία είναι και το θέμα αυτού του post – όλα τα προηγούμενα ήταν ουσιαστικά ένας μεγάλος πρόλογος)…
Το πρώτο είναι πως πολλές φορές, το να αποκόψεις μια κουβέντα, ή μια πρόταση, ή μια παράγραφο από ένα κείμενο, αλλάζει εντελώς το νόημα όσων έχουν λεχθεί/γραφτεί. Και στο κάτω-κάτω, αν κάποιος μιλά για κάτι επι μία ώρα και δώσει και ένα παράδειγμα το οποίο μπορεί και να είναι τελείως λάθος, δε νομίζω πως θα έπρεπε να τον καταδικάσουμε αυτομάτως. (Στην προκειμένη περίπτωση, δεν έχω την παραμικρή ιδέα αν ο Moore κάνει λάθος στο συγκεκριμένο παράδειγμα που χρησιμοποιεί για το BLACKEST NIGHT –πιθανότατα ναι- αλλά συμφωνώ αρκετά με αυτό που λέει για τον τρόπο που το continuity “αρμέγεται” μέχρι τελευταίας σταγόνας και οδηγεί σε comics για fans που ελάχιστα αφορούν όποιον δεν έχει καταβροχθίσει τόνους continuity. Να σημειώσω πως με το θέμα του ατέλειωτου continuity είχε καταπιαστεί σε ένα πρόσφατο post και η Έλλη Μόκα)
Προσωπικά, δεν είναι λίγες οι φορές που έχω πει τρομερά λάθος πράγματα και πιθανότατα διαφορετικά από αυτά που ακριβώς εννοούσα… Δεν θα ένιωθα καθόλου καλά αν δεν υπήρχε η δυνατότητα να τα προσπεράσω ή να τα διορθώσω κάποια στιγμή. Σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσα να φανταστώ πως κάθε κουβέντα μας μπορεί να περάσει ένα εικονικό δικαστήριο και να αποτελέσει το κριτήριο για το τι άνθρωποι είμαστε…
Και το κυριότερο, δεν μπορεί κάθε τι που λέμε να περιέχει την “απόλυτη αλήθεια μας” (ή έστω την “αλήθεια μας εκείνης της στιγμής”) και/ή να στεκεται αυτόνομα. Όταν κάποιος το καταφέρνει είναι κάτι πολύ σπουδαίο. Στη δική μου περίπτωση, δε νομίζω πως έχω καταφέρει ποτέ να το κάνω (εκτός αν έχει να κάνει με μαθηματικά… which is a different story).
Δεύτερο και μάλλον πιο σημαντικό. Πριν από αρκετά χρόνια, χωρίς να έχω αντιληφθεί το πόσο σημαντικός είναι (για τα comics αλλά και για εμένα) αλλά όντας ακόμα στην φάση “τελικά αυτός o Moore είναι καλός – κάποια στιγμή πρέπει να διαβασω περισσότερα comics του”, διάβασα μια συνέντευξη του, όπου ανέλυε κάποιες ιδέες του. (Αν θυμάμαι καλά, είχαν να κάνουν με το idea-space, τι σημαίνει “θυσιάζω”, τι “πιστεύω” και τι είναι η μαγεία.)
Μετά από πέντε-δέκα σελίδες, με είχε πείσει απόλυτα…
Το θέμα είναι πως όταν πήγα να εξηγήσω σε κάποιον φίλο τη θεωρία αυτή, άρχισα να καταλαβαίνω πως τα πράγματα που έλεγα μου φαίνονταν εντελώς ασυνάρτητα και ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορούσα να την υποστηρίξω… Έτσι, ξαναγύρισα στη συνέντευξη, όπου διαβάζοντας τα επιχειρήματα, μου φάνηκαν, για άλλη μια φορά, εντελώς ξεκάθαρα και ξαναπείστηκα all over again…
Τότε κατάλαβα για πρώτη φορά τη δύναμη που ασκεί ο Moore πάνω μου. Νομίζω πως μπορεί να με πείσει για το οτιδήποτε! Και μάλιστα, νομίζω πως μπορεί να το κάνει σε οποιονδήποτε κάτσει και τον ακούσει λίγο συγκεντρωμένα… Αυτή είναι η τεράστια δύναμη του Moore και με αυτή σχετίζεται η ικανότητα του να γράφει comics, που, έστω και λίγο, έχουν τη δύναμη να αλλάζουν εμάς, αλλά και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. (Και αν αυτό δεν είναι μαγεία, τότε δεν ξέρω τι θα μπορούσε να είναι…)