TOP 100 OF THE 90s: 100-91

100. SHADE: THE CHANGING MAN
Writer: Peter Milligan
Artist: Chris Bachalo
DC Comics (Vertigo)

Ο Shade είναι ένας εξωγήινος ποιητής, που αντιμετωπίζει διαρκώς αλλοπρόσαλες, σχεδόν εξωφρενικές, καταστάσεις. Το πως τις αντιμετωπίζει είναι απλό: καλή διάθεση (well, almost) και η ικανότητα να αλλάζει την πραγματικότητα γύρω του. Στην πορεία, αποκτά μερικούς πολύ ενδιαφέροντες φίλους και ορισμένους εξίσου ενδιαφέροντες εχθρούς. Α, ναι! Πεθαίνει και 5-6 φορές, για να επιστρέψει μετά, ελαφρώς αλλαγμένος. Όπως καταλαβαίνετε, δεν μιλάμε για ένα συνηθισμένο comic…

Ο Peter Milligan παίρνει έναν σχεδόν ξεχασμένο χαρακτήρα (by the way, η φράση “ο τάδε παίρνει έναν ξεχασμένο χαρακτήρα” αποτελεί σε μεγάλο βαθμό το γενικότερο modus operandi ολόκληρου του οικοδομήματος που αργότερα ονομάστηκε Vertigo και στα 80s λεγόταν απλά “DC Mature Readers line), που είχε δημιουργήσει, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ο τεράστιος Steve Ditko, τον μπολιάζει με αρκετό βρετανικό φλέγμα, ανεβάζει το weirdness level στο… 11 και χρησιμοποιεί τις ιστορίες του για να μιλήσει για τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, το σεξ, το “αμερικανικό όνειρο”, την τηλεόραση, τη ζωή.

Τεράστια συνεισφορά στην καλλιτεχνική επιτυχία της σειράς είχε και το εξαιρετικό artwork του, πρωτοεμφανιζόμενου τότε, Chris Bachalo, ο οποίος, πολύ σύντομα, θα μετατρεπόταν -δικαιωματικά!- σε superstar.

(Δημήτρης Σακαρίδης)

99. RUBBER BLANKET
Writer/Artist: Various
Editors: David Mazzucchelli & Richmond Lewis
Rubber Blanket Press

Οι λόγοι (και παράλληλα σταθμοί στην καριέρα του δημιουργού) που έκαναν κοινό και κριτικούς να έχουν τόσο υψηλές προσδοκίες από το πρόσφατό του έργο του David Mazzucchelli, ASTERIOS POLYP, είναι αρκετά γνωστοί: η θητεία του σε Marvel και DC καθώς και η εκπληκτική μεταφορά σε comic book form του μυθιστορήματος του Paul Auster, CITY OF GLASS.

Η ανθολογία RUBBER BLANKET, πνευματικό τέκνο του Mazzucchelli, συνδέει τους προαναφερθέντες σταθμούς με τρόπο που αποκτά διαστάσεις αυτοβιογραφικής μυθολογίας. Σε τρία τευχη και μεγάλο φορμάτ, στην περίοδο ’91-’94, πολύ απλά, η δουλειά του ήταν κάτι το πρωτόγνωρο. Έχοντας ήδη θέσει υψηλά στάνταρ για καλλιτέχνες σε mainstream εταιρείες, πειραματίζεται στον προσωπικό του αμμόλοφο με σχεδόν παιδική υπεροψία και καίει μυρμήγκια στεγανών που είχε πριν στη δουλειά του με μεγεθυντικό φακό ποικίλων κατόπτρων. Συναισθηματικά αφοπλιστικές διχρωμίες, εναλλαγές beat και ρομαντικής πρόζας και ένα αβίαστα δοσμένο συναίσθημα μεγαλείου.

Οι συνεισφορές της ζωγράφου Richmond Lewis, αλλά και των David Hornung και Ted Stearn (Fuzz & Pluck), καθιστούν το RUBBER BLANKET απαραίτητη κυκλοφορία όχι μόνο ως ανθολογία και χαμένο κρίκο της δημιουργικής ροής ενός κορυφαίου σύγχρονου καλλιτέχνη, αλλά και ως ρευστό χρονοπαγιδευτικό αναμνηστικό της δεκαετίας που εξετάζουμε.

(Βασίλης Σάκκος)

Διαβάστε περισσότερα για το RUBBER BLANKET

98. KILL YOUR BOYFRIEND
Writer: Grant Morrison
Artist: Philip Bond
DC Comics (Vertigo)

Καμιά φορά, το μόνο που χρειάζεται για να ταρακουνήσεις το σύστημα, είναι να σκοτώσεις τον γκόμενο σου…

Κάπως έτσι, η Girl και ο Boy, βρίζουν, δέρνουν, φτύνουν, ποδοπατούν, σκοτώνουν, γαμούν ότι βρεθεί μπροστά τους, σε ένα βέβηλο ταξίδι στην αγγλική επικράτεια. Ένα ταξίδι που ασκεί πάνω σου μια τρομακτική γοητεία, αντίστοιχη των Bonnie & Clyde ή των Natural Born Killers, παρόλο που… “δεν πρέπει”. Όταν, μάλιστα, η Girl ντύνεται με το κόκκινο φόρεμα, απευθύνεται προς τον αναγνώστη και δηλώνει ότι, από εδώ και πέρα, δεν είναι πια αληθινή, αφήνεσαι ελεύθερος από ενοχές να απολαύσεις το μακελειό που ακολουθεί. Και το περίεργο είναι, ότι όλα αυτά σε κάνουν να νιώθεις μια νοσταλγία, σαν να τα έχεις ζήσει ο ίδιος στο παρελθόν, σαν τα εφηβικά σου χρόνια.

Ένα αναρχικό, αλλά κυρίως μηδενιστικό comic, που βγάζει όλη του την επιθετικότητα απέναντι στις βαρετές, μικροαστικές συνήθειες και τον προκαθορισμένο τρόπο ζωής. Μια ιστορία ειπωμένη σε μόλις 64 σελίδες, αλλά τόσο πυκνογραμμένη και έξυπνη, που μέχρι και σελίδα με random quotes ενέπνευσε.

(Άκης Τριανταφύλλου)

Διαβάστε περισσότερα για το KILL YOUR BOYFRIEND

97. SOCK MONKEY
Writer/Artist: Tony Millionaire
Dark Horse

Τα mini series με πρωταγωνιστές τους Uncle Gabby και Mr. Crow διέφεραν αρκετά από το πανομοιότυπο MAAKIES strip, κι ας μοιάζουν οι πρωταγωνιστές (και τα ονόματά τους) σε τεράστιο βαθμό μεταξύ τους. Το SOCK MONKEY μπορεί να βασίζεται σε μια παρόμοια συνταγή, όσον αφορά στο σχέδιο και το χιούμορ, ωστόσο, όλα μοιάζουν και είναι πιο αθώα. Δεν έχει χαρακτηριστεί, άλλωστε, άδικα ως comic βασισμένο σε παιδικά βιβλία.

Δύο κούκλες (μια μαϊμού φτιαγμένη από κάλτσα και ένα ψεύτικο κοράκι με κουμπιά αντί για μάτια) μπλέκουν σε σουρεαλιστικές περιπέτειες, με μόνο σύμμαχο τις παράλογες ιδέες τους, οι οποίες, εναρμονισμένες με την ποτισμένη με αλκοόλ λογική που τις γέννησε, φέρνουν καταστροφικά αποτελέσματα. Καρτουνίστικο σχέδιο, που φέρνει στο μυαλό γκραβούρες περασμένων δεκαετιών, ενήλικο χιούμορ φορτισμένο με παιδική αθωότητα και πλάσματα που δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για τη θέση τους σε αυτόν τον κόσμο, συντελούν στη δημιουργία εξαιρετικών ιστοριών που σίγουρα αξίζουν προσοχής.

(Θωμάς Παπαδημητρόπουλος)

Διαβάστε περισσότερα για το SOCK MONKEY

96. BARRY WINDSOR SMITH: STORYTELLER
Writer/Artist: Barry Windsor-Smith
Dark Horse

Το concept του “one man anthology” δεν είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο στην ιστορία των comics. Πολύ λίγα παραδείγματα μπορεί να σκεφτεί κανείς και ελάχιστα από αυτά μπορούν να χαρακτηριστούω, υπό οποιοδήποτε πρίσμα, επιτυχημενά. Το STORYTELLER του Barry Windsor Smith, όμως, αξίζει δικαιωματικά να αναφέρεται στην τελευταία κατηγορία!

Κάθε τεύχος περιελάμβανε ένα installment από τρεις διαφορετικές continuing ιστορίες: το περίπου sword & sorcery, Freebooters, το “και καλά” υπερηρωικό, αλλά ιδιαιτέρως σατιρικό, Young Gods και το science fiction thriller, The Paradoxman. Τρία εντελώς διαφορετικά comics, με κοινό παρανομαστή την αιθέρια αισθητική που απέπνεε το θαυμάσιο artwork του κορυφαίου αυτού δημιουργού.

Δυστυχώς, λίγο το διαρκώς συρρικνούμενο κοινό των comics εκείνη τη δύσκολη, post-market crash εποχή, και λίγο η προφανής δυσκολία να δημιουργεί κανείς 32 oversized σελίδες με αυτή τη σχεδιαστική λεπτομέρεια, σε -σχεδόν- μηνιαία βάση, οδήγησαν τον BWS στην απόφαση να διακόψει την κυκλοφορία του τίτλου, μετά από μόλις 9 τεύχη. Κρίμα…

(Δημήτρης Σακαρίδης)

95. BATMAN: GOTHIC
Writer: Grant Morrison
Artist: Klaus Janson
DC Comics

Όταν πρωτοξεκίνησα να διαβάζω BATMAN, μου άρεσε πάρα πολύ το γεγονός ότι δεν είχε απολύτως καμία υπερδύναμη, δεν είχε δαγκωθεί ποτέ από κάποιο έντομο, ούτε προσβληθεί από κοσμικές ακτίνες. Εκτός από τον πλούτο του και τον απέθαντο μπάτλερ, ο Bruce Wayne δεν διέθετε τίποτε άλλο για να πολεμήσει το έγκλημα, πέρα από το μυαλό και την καλή φυσική του κατάσταση. Οι περιπέτειές του, μου φαίνονταν πάντα πολύ περισσότερο προσγειωμένες και ρεαλιστικές (αν, φυσικά, μου επιτρέπεται να χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη).

Ο Grant Morrison, όμως, αποφάσισε να δώσει μια εντελώς διαφορετική οπτική στον ήρωα και να τον βάλει να αντιμετωπίσει το υπερφυσικό, σε μια ιστορία που σε κρατάει καθηλωμένο μέχρι το τέλος της. Δεν είναι καθόλου περίεργο που έχει ψηφιστεί ως μία από τις καλύτερες ιστορίες BATMAN όλων των εποχών. Παίρνει, δε, επιπλέον πόντους, για την αναφορά στον Fritz Lang.

(Κώστας Λαμπρόπουλος)

94. WORLD’S FINEST
Writer: Dave Gibbons
Artist: Steve Rude
DC Comics

Το αρχετυπικό δίδυμο των Superman και Batman πρέπει να συνεργαστεί για να αντιμετωπίσει τη διπλή απειλή που παρουσιάζεται από τη σατανική συνεργασία μεταξύ Lex Luthor και Joker. Στην πορεία, θα λειτουργήσει ο καθένας σε άγνωστο περιβάλλον, θα τεθούν αντιμέτωποι με τις προφανείς μεταξύ τους διαφορές, θα ανακαλύψουν τα κοινά τους σημεία και μια μεγάλη φιλία θα γεννηθεί…

Ακόμη και αν η ιστορία ήταν εντελώς βαρετή, κακογραμμένη ή αδιάφορη (που, σε καμία περίπτωση, ΔΕΝ είναι – ο Dave Gibbons, μπορεί να μην είναι συγγραφέας επιπέδου Alan Moore, αλλά ξέρει να γράφει εξαιρετικές straightforward υπερηρωικές περιπέτειες), το συγκεκριμένο comic θα κέρδιζε μια θέση σε αυτή τη λίστα, για το πανέμορφο artwork του Steve Rude! Ορισμένες από τις σελίδες του, είναι τόσο εντυπωσιακές που, κυριολεκτικά, δεν μπορείς παρά να σταθείς και να τις χαζεύεις. Είναι, πραγματικά, μοναδικός ο τρόπος που ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης επιδεικνύει όλες τις επιρροές του (Kirby, Toth, Wildey), αλλά παράλληλα διατηρεί το προσωπικό στιλ, χωρίς, όμως, να ξεφεύγει από το “model” των κλασικών αυτών χαρακτήρων.

Ωραία ιστορία. Εξαίσιο artwork. Θαυμάσιο comic.

(Δημήτρης Σακαρίδης)

93.RISING STARS
Writer: J. Michael Straczynski
Artists: Keu Cha, Christian Zanier, Stuart Immonen, Brent Anderson, Ken Lashley
Image Comics/Top Cow

Η ιστορία των 113 Specials, που απέκτησαν δυνάμεις από την πτώση ενός μετεωρίτη, ενώ βρίσκονταν ακόμα στη μήτρα, μοιάζει σήμερα κάπως κλισέ. Αντίστοιχα storylines έχουν χρησιμοποιήσει τηλεοπτικές σειρές, όπως τα  HEROES και 4400, καθώς και αρκετά άλλα comics. Αυτό, όμως, που δεν κατάφεραν ποτέ, είναι να δώσουν ένα ολοκληρωμένο σενάριο και κυρίως να προσφέρουν στο κοινό τους ζωντανούς, τρισδιάστατους χαρακτήρες, που μας έδωσε ο J. Michael Straczynski.

Με καθαρά ποιητική διάθεση (ο κεντρικός χαρακτήρας, John, είναι, άλλωστε, ποιητής) σε πολλά σημεία των 24 τευχών, ο ταλαντούχος συγγραφέας του BABYLON 5 δεν γράφει για υπερδυνάμεις και μάχες, αλλά μια λαμπρή, ανθρωπιστική και κοινωνικά ευαίσθητη ιστορία. Στον κόσμο του, κάθε πράξη έχει τρομερές επιπτώσεις και τίποτα δεν είναι τυχαία τοποθετημένο, κάτι που γίνεται ακόμη πιο φανερό στο πανέμορφο τέλος της σειράς.

Αν η σειρά δεν είχε πληγεί από το αμφίβολο σχέδιο των Keu Cha και Christian Zanier, στα πρώτα δεκαπέντε περίπου τεύχη, θα έπαιρνε πιθανότατα πολύ υψηλότερη θέση.

(Άκης Τριανταφύλλου)

Διαβάστε περισσότερα για το RISING STARS

92.MAXIMORTAL
Writer/Artist: Rick Veitch
Tundra Press

”And he’d call it… the Citadel of Silence!”
– Jerry Spiegel

To MAXIMORTAL είναι ένα αξιοζήλευτο δημιούργημα. Συνδυάζει γνωρίσματα που το καθιστούν ελκυστικό για ένα ”βετεράνο” αναγνώστη υπερηρωϊκών comics, αλλά ταυτόχρονα διαθέτει χαρακτηριστικά που θα γοητεύσουν έναν ”casual” επισκέπτη του Μέσου.

Φημισμένα δημιουργήματα ”αποδόμησης” όπως τα WATCHMEN, DARK KNIGHT RETURNS και MIRACLEMAN, χρησιμοποιούν κώδικες αφήγησης που (διαρκώς) κλείνουν το μάτι σε όσους έχουν άριστη εξοικείωση με τεχνικές και τεχνάσματα δεκαετιών. Το MAXIMORTAL δεν εμμένει στο (μετα)νεωτερικό φιλτράρισμα των κλισέ του είδους. Ο Rick Veitch μας κοινωνεί την ιστορία του χωρίς να αυτο-εκστασιάζεται με την τεχνική του. Η γείωση αυτού του μύθου σε ιστορικά πλαίσια, γνωστά σε πολλούς από εμάς (η δημιουργία της ατομικής βόμβας, η αυγή των υπερηρωϊκών κόμικς) μας δίνει κάτι που μοιάζει αληθινό όσο και εξωφρενικό. Αυτός ο άλλος Superman, o True-Man είναι προϊόν και εργαλείο προπαγάνδας, ένα υπερ-όπλο (κυριολεκτικά) της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ένα μέσο πλουτισμού για έναν διεφθαρμένο και αδίστακτο εκδότη. Αυτός ο άλλος Superman είναι προϊόν αλχημείας και υπερβιολογίας, που ξεπετάγεται από το μαζικό ασυνείδητό μας, την εγγενή ντροπή μας για το πόσο μικροί και αδύναμοι είμαστε ως όντα.

Και η κατάληξη/νέα αρχή της ιστορίας (μέσα από σελίδες που μοιάζουν προϊόν συνεργασίας ενός Kirby, ενός Eisner, ενός Crumb) καταδεικνύει το μεγαλείο και την αλλόκοτη τραγωδία των φιλοδοξιών, των οραμάτων μας, ενός ”πεπρωμένου” που ξεπερνά την ταπεινή προέλευσή μας από την πρωτόγονη, λασπώδη ”σούπα” του παρελθόντος.

(Κωνσταντίνος Ιμπλικιάν)

91. A COMPLETE LOWLIFE
Writer/Artist: Ed Brubaker
Black Eye Press

Τί ακριβώς σημαίνει ημι-αυτοβιογραφικό comic;  Η βάση των ιστοριών είναι αληθινή. Οι χαρακτήρες επίσης, μόνο τα ονόματά τους αλλάζουν. Οι πράξεις τους μπορεί να είναι αληθινές, μπορεί και όχι. Ο δημιουργός παραδέχεται ότι έχει λειάνει (ή και οξύνει) κάποιες πτυχές της ιστορίας, προκειμένου να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Λες και κάτι τέτοιο χρειάζεται…

Ο Brubaker γράφει με ειλικρίνεια, πάθος και αμεσότητα. Οι περιγραφές και οι διάλογοί του σε αγγίζουν, ακόμη κι αν η ζωή σου δεν υπήρξε ποτέ τόσο περίπλοκη. Το σχέδιό του, καθώς με τον καιρό βελτιώνεται, ακουμπά, σε κάποια σημεία, την καθαρότητα και την ομορφιά σχεδίων των αδελφών Hernandez.

Από τα εφηβικά χρόνια της αντίδρασης, της παραβατικότητας και της εξάρτησης από ουσίες, μέχρι τα χρόνια της πρώτης “ωριμότητας”, όταν πλέον ο τρόπος που λειτουργούν οι νέες γενιές εφήβων σου είναι άγνωστος (ή ακόμη και απωθητικός) και όταν ξέρεις ότι προτιμάς τον εαυτό σου νηφάλιο, τότε η δημιουργία είναι σαν εξομολόγηση που σου ελαφρώνει την ψυχή.

(Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου)