The Last American

Ένα αριστούργημα που παραμένει ενοχλητικά επίκαιρο

Ιστορία

Ο Ulysses S. Pilgrim ξυπνά 20 χρόνια μετά τον πυρηνικό πόλεμο. Ήταν αυτός που επέλεξε ο ίδιος ο Πρόεδρος των ΗΠΑ να κρατήσουν στην κατάψυξη, όταν ο πόλεμος ξέσπασε. Με τη συντροφιά τριών ρομπότ, που τον επέβλεπαν στο διάστημα του ύπνου του, αντικρίζει μια Γη κατεστραμμένη, στον απόηχο ενός πυρηνικού ολοκαύτωματος. Και κάπως έτσι, θα ξεκινήσει την αναζήτησή του για τους επιζήσαντες. Ή μήπως είναι αυτός ο τελευταίος Αμερικανός;

Τι Μας Άρεσε

Χιούμορ απέναντι στον απόλυτο εφιάλτη. Οι Wagner και Grant καταφέρνουν και ισορροπούν σε μια πολύ λεπτή γραμμή, που γνωρίζουν πολύ καλά, αυτή που χωρίζει το τραγικό με το αστείο. Περιγράφουν εφιαλτικές καταστάσεις χωρίς να πέφτουν σε μελοδραματικές παγίδες και κάνουν χιούμορ χωρίς ούτε μια στιγμή να “ακυρώνουν” την τραγικότητα των όσων περιγράφουν. Παρά το, τελικά, μονότονο σενάριο, με τους ελάχιστους πρωταγωνιστές, το THE LAST AMERICAN καταφέρνει να κρατά “στην τσίτα” τον αναγνώστη και να παίζει με τις προσδοκίες και τις ελπίδες του. Από την πρώτη μέχρι την τελευταία σκηνή του comic.

Βέβαια, το πιο εντυπωσιακό στοιχείο στο comic, είναι το μοναδικό artwork του McMahon, ο οποίος είναι ένας κολοσσός των βρετανικών comics, ισάξιος (αν και αντιδιαμετρικά διαφορετικός) του Brian Bolland. Εδώ, για μια ακόμη φορά, αναγεννάται (το είχε ξανακάνει στο παρελθόν), αλλάζοντας το προσωπικό του στυλ σε πιο έντονα γεωμετρικό, με πιο σίγουρες γραμμές, πιο καρτουνίστικες μορφές και περισσότερα μαύρα μελάνια.

Τι Μας Ενόχλησε

Η Epic, το imprint της Marvel από το οποίο κυκλοφόρησε το THE LAST AMERICAN, έκλεισε λίγο μετά την κυκλοφορία της σειράς. Επανεκδόθηκε από την Com.X και πιο πρόσφατα από την Rebellion, αλλά οι εκδόσεις αυτές δεν κατάφεραν να δώσουν στη σειρά την αναγνώριση που της αξίζει.

Συνολική Εκτίμηση

Θα έλεγε κανείς ότι το THE LAST AMERICAN είναι προϊόν της εποχής του. Ο φόβος του πυρηνικού ολοκαυτώματος και η αδυναμία του ανθρώπου απέναντι στα όπλα μαζικής καταστροφής, ήταν κυρίαρχοι κοινωνικοί προβληματισμοί μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Πιθανότατα, οι αναζητήσεις και οι προβληματισμοί της δικής μας εποχής εστιάζουν περισσότερο στο τι είναι “προσβλητικό” και τι είναι “δικαίωμα”, και πολύ λιγότερο με ιδέες σαν τον τρόμο του πυρηνικού ολέθρου. Ίσως, με αυτή την οπτική, να μπορεί να το δει κανείς σαν ξεπερασμένο. Και ακριβώς για αυτό, προσωπικά, το νιώθω ενοχλητικά επίκαιρο.

To THE LAST AMERICAN είναι ένα εντυπωσιακό δείγμα της δύναμης των comics και μια κορυφαία στιγμή τριών από τους κορυφαίους Βρετανούς δημιουργούς. Μπορεί ο Moore, o Gaiman, o Morrison, ο Gibbons και ο Bolland να αφήσαν πολύ πιο έντονο το αποτύπωμά τους στα αμερικανικά comics, αλλά παρ’ όλο που το THE LAST AMERICAN αποτελεί μια πολύ πιο “διακριτική” στιγμή της βρετανικής εισβολής, δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις πιο γνωστές. Και βέβαια, στα σημερινά πλαίσια, είναι εντυπωσιακό ότι μια τέτοια κυκλοφορία έγινε από την τότε πολύ τολμηρή δημιουργικά (κυρίως μέσα από το Epic imprint της) Marvel.

Αξίζει να σημειωθεί πως το συγγραφικό δίδυμο των Wagner και Grant δίνει εδώ την τελευταία του μεγάλη συνεργασία. Οι δημιουργικές τους διαφωνίες, μετά από μια συνεργασία που κράτησε δεκαετίες, φαίνεται πως άγγιξαν το απροχώρητο. Σύμφωνα με τον Grant, μάλιστα, η σχέση τους είχε τέτοια κρίση, που ουσιαστικά ο καθένας τους είναι υπεύθυνος για δύο από τα τεύχη της σειράς. Ουσιαστηκά, μετά από εδώ “χωρίσαν” τις δημιουργίες τους και χρειάστηκε να περάσουν 25+ χρόνια, μέχρι οι δυο δημιουργοί-θρύλοι να συνεργαστούν ξανά, στο ROK OF THE REDS.

Παράλληλες Προτάσεις

To WHEN THE WIND BLOWS του Raymond Briggs, καταπιάνεται με το ίδιο θέμα (τον πυρηνικό όλεθρο), προσεγγίζοντάς το από άλλη πλευρά (αντιπαραθέτοντας την αγάπη απέναντι στη βόμβα), αλλά με τις ίδιες δόσεις χιούμορ και φρίκης. Από την άλλη, το GIVE ME LIBERTY, των Frank Miller και Dave Gibbons, έχει, σε ενα πρώτο επίπεδο, μια περισσότερο κοινή θεματολογία, αλλά πιστεύω περισσότερες ουσιαστικές διαφορές.

Η Ιστορία των Βρετανικών comics είναι γεμάτη από αποτελέσματα της συνεργασίας των Wagner και Grant (JUDGE DREDD, STRONTIUM DOG), ενώ αξίζει να αναφερθεί και το THE BOGIE MAN, όπου ένας ψυχοπαθής νομίζει πως είναι χαρακτήρας που υποδύεται ο Humphrey Bogart. Την ίδια περίοδο με το LAST AMERICAN, οι δυο τους είχαν εξίσου έντονες διαφωνίες και για την εξέλιξη του Oz storyline (και τη μοίρα του Chopper), στο JUDGE DREDD.

O Mick McMahon έχει κάνει και αυτός κάποιες από τις σημαντικότερες ιστορίες των βρετανικών comics, με κορυφαία το JUDGE DREDD: THE CURSED EARTH saga, καθώς και τη δουλειά του στο SLAINE (με αποκορύφωμα το SKY CHARIOTS).