Top 100 Comics Of The 10s

Clyde Fans

Ο Seth αποτελεί μια σπουδαία περίπτωση δημιουργού. Από τη συνεργασία του με τον Dean Motter, στο MISTER X, και από εκεί στα πρώτα PALOOKAVILLE, ο Seth κέρδισε τις εντυπώσεις και, στη συνέχεια, απέκτησε ευρεία φήμη, με δουλειές όπως το IT’S A GOOD LIFE, IF YOU DON’T WEAKEN και το WIMBLEDON GREEN. Και μπορεί, εδώ και τριάντα χρόνια, να έχουμε συνδέσει το όνομα του με αυτά των Chester Brown και Joe Matt, όμως, από τους τρεις, ο Seth είναι μάλλον αυτός που ενδιαφέρεται περισσότερο να αναδείξει τις ιδιαιτερότητες και τις δυνατότητες της 9ης Τέχνης.

Το πρώτο τεύχος της ιστορίας του, CLYDE FANS, κυκλοφόρησε πριν 22 χρόνια και δεν ήταν λίγοι αυτοί, συμπεριλαμβανομένου και του δημιουργού, που πίστεψαν πως μπορεί να μην τη δούμε να τελειώνει ποτέ. Όμως, τελικά, ο Seth όχι μόνο ολοκλήρωσε την ιστορία, αλλά ξαναδιαβάζοντάς την συνολικά, μπορούμε ανοιχτά να μιλάμε για μια από τις καλύτερες δουλειές, όχι μόνο του δημιουργού, όχι μόνο της δεκαετίας, αλλά πιθανώς όλων των εποχών.

Το πρώτο κεφάλαιο του CLYDE FANS διαδραματίζεται το 1997, όταν γνωρίζουμε τον Abe Matchcard. Μεγάλος πια σε ηλικία, ο ένας εκ των δύο βασικών πρωταγωνιστών της ιστορίας, μας συστήνεται, καθώς, παράλληλα, μας ξεναγεί στο σπίτι του, στο παλιό κτίριο της εταιρίας Clyde Fans, και μας διηγείται την ιστορία της ζωής του. Ο Abe, ο οποίος ζει μόνος και σχεδόν απομονωμένος, μας μιλά για τα πρώτα του βήματα στο κόσμο των πωλήσεων, για τον πατέρα του, για το πώς η οικογενειακή εταιρία ανεμιστήρων έκλεισε, αφού τα air condition τελικά επικράτησαν, καθώς και για τον μικρό αδερφό του, Simon.

Στο δεύτερο κεφάλαιο, ταξιδεύουμε στο 1957, όπου ο Simon δοκιμάζει την τύχη του στον κόσμο των πωλήσεων. Όμως, ο Simon, από τη μία φαίνεται πλήρως εγκλωβισμένος στις προσωπικές του φοβίες και ανασφάλειες, και από την άλλη αισθάνεται μονίμως το επικριτικό βλέμμα του αδερφού του από πάνω του. Αυτό το εκρηκτικό ψυχολογικό μείγμα, σε συνδυασμό με την παταγώδη αποτυχία του να προσεγγίσει πελάτες, θα κλονίσει ψυχολογικά τον Simon και, ουσιαστικά, θα τερματίσει τις απόπειρές του να ενταχθεί στον “πραγματικό” κόσμο.

Τα χρόνια περνούν, ο Simon περνάει τις μέρες χαμένος στον δικό του κόσμο και κλεισμένος μέσα στο σπίτι, ζώντας με τη μητέρα τους, η οποία κάποιες μέρες τον αναγνωρίζει και κάποιες όχι. Η απόφαση του Abe να τη μεταφέρουν σε μία κλινική, θα αποξενώσει ακόμη περισσότερο τα δύο αδέρφια, τα οποία τελικά, στο τέταρτο κεφάλαιο, για πρώτη φορά, θα μιλήσουν ανοιχτά για όσα τους χωρίζουν, αλλά και όσα τους ενώνουν. Το πέμπτο κεφάλαιο, που κλείνει την ιστορία, επιστρέφει στο 1957 κι αποτελεί μια καλλιτεχνική περισκόπηση του εσωτερικού κόσμου του Simon, μετά την αποτυχία του ως πωλητής.

Ο Seth διηγείται μια ιστορία που είναι συγχρόνως ρεαλιστική και μαγική, που μπερδεύει την πραγματικότητα με τα όνειρα, και που κουβαλάει τεράστιο συναισθηματικό φορτίο χωρίς ποτέ να γίνει υπέρμετρα δραματική. Το CLYDE FANS μιλάει για τους αδερφούς Matchcard, συγχρόνως, όμως, μιλάει για τον καθένα από εμάς, για τις οικογενειακές σχέσεις, και για το πώς αυτές, τελικά, μας καθορίζουν ως ανθρώπους, ενώ, παράλληλα, περιγράφει εκπληκτικά τον τρόπο που ο καθένας αντιμετωπίζει την απώλεια, το τραύμα και τον κόσμο συνολικά. Τα δύο αδέρφια δεν μοιάζουν καθόλου μεταξύ τους, καθώς ο ένας είναι υπερβολικά σκληρός και σίγουρος για τον εαυτό του, και ο άλλος απολύτως εύθραυστος. Στην πραγματικότητα, όμως, οι δυο τους αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η αδυναμία τους να επικοινωνήσουν και να αντιληφθούν ο ένας την ψυχοσύνθεση του άλλου, μάλλον αποτελεί και το μεγαλύτερο δράμα του CLYDE FANS.

Όμως, όπως όλα τα σπουδαία έργα, έτσι και αυτό λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα. Οι υποσχέσεις του ύστερου καπιταλισμού και η πλήρης αποτυχία του να τις τηρήσει, η πολυπλοκότητα του σύγχρονου κόσμου, που όσο περνάνε τα χρόνια τόσο πιο έντονη γίνεται, οι ανθρώπινες σχέσεις, το κυνήγι της επιτυχίας, οι εμμονές μας, και, τελικά, η ματαιότητα όλων αυτών, είναι ζητήματα που με μαεστρία ο Seth έχει τοποθετήσει στο comic και που το καθιστούν ένα ιδιοφυές και σπουδαίο έργο.

Πέρα, όμως, από την πλοκή, ο Seth κάνει εκπληκτική δουλειά και στο τεχνικό κομμάτι, παίζοντας με τις αποχρώσεις του μαύρου, του μπλε και του γκρι, ενώ παράλληλα εκμεταλλεύεται πλήρως τις δυνατότητες του Μέσου, παραδίδοντας πραγματικά υπέροχα panels, τα οποία παραπέμπουν στα μεταπολεμικά strips των εφημερίδων, που τόσο λατρεύει και ο ίδιος ο δημιουργός. Μελαγχολία, νοσταλγική διάθεση και έντονες καλλιτεχνικές ανησυχίες, μπερδεύονται σε κάθε σελίδα του comic, είτε παρακολουθούμε αληθινά γεγονότα, είτε η πραγματικότητα αλλοιώνεται, δίνοντας τη θέση της σε σουρεαλιστικές, ονειρικές απεικονίσεις. Τέλος, οι παχιές γραμμές και το παιχνίδι με τις σκιές, δημιουργούν, ανά φάσεις, μια κάπως παλιομοδίτικη κινηματογραφική ατμόσφαιρα, που αγκαλιάζει άψογα το συνολικό αποτέλεσμα.

Δεν έχω αποφασίσει ακόμη αν το CLYDE FANS είναι το κορυφαίο έργο του Seth, όμως σίγουρα είναι ένα από αυτά τα έργα που θα μείνουν ως σημείο αναφοράς για τη δεκαετία που φτάνει στο τέλος της και όχι μόνο. Ιδιοφυές, πανέμορφο, πολυεπίπεδο και καλλιτεχνικά αριστουργηματικό, το comic αποπειράται και πετυχαίνει να εξερευνήσει την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση, τις σχέσεις που σχηματίζουμε μεταξύ μας, και τον κόσμο γύρω μας, με μια ματιά που μόνο σπουδαίοι δημιουργοί έχουν καταφέρει στο παρελθόν. Το CLYDE FANS θα γίνει, αν δεν είναι ήδη, κλασικό, και είμαι σίγουρος ότι θα συμπεριληφθεί, και μάλιστα σε υψηλή θέση, σε μια μελλοντική λίστα Top 100 με τα καλύτερα comics όλων των εποχών.