SMILE

Writer/Artist: Raina Telgemeier
Scholastic/Graphix

Κάθε χρόνο, τέτοια εποχή, τα περισσότερα πιτσιρίκια απολαμβάνουν ατέλειωτες ώρες καλοκαιρινού παιχνιδιού στη θάλασσα, καρπούζια, παγωτά και, φυσικά, τα φαγητά της γιαγιάς. Είτε βρίσκονται σε κάποιο νησί, είτε είναι μαντρωμένα στις παιδικές κατασκηνώσεις του Σουνίου, μία και μόνο είναι η σκιά πάνω από την ατέρμονη ευδαιμονία τους: ο Σεπτέμβρης! Όσο πιο μακριά, τόσο πιο καλά. Άμα μπει ο Αύγουστος, πέφτουν σε μίνι κατάθλιψη. Έρχεται το σχολείο, έρχονται τα Αγγλικά, τα Γαλλικά και το judo. Τουλάχιστον, έτσι θυμάμαι τους συμμαθητές μου, γιατί για μένα, επί τρία συναπτά έτη, η έλευση του Σεπτέμβρη φάνταζε σαν οπτασία… Κάθε Ιούνιο, ο γιατρός μου υποσχόταν ότι, σε τρεις μήνες, θα βγάλω επιτέλους τα σιδεράκια μου και κάθε Σεπτέμβρη, το ανέβαλε για ένα ακόμη τρίμηνο, που γινόταν εξάμηνο, που γινόταν χρόνος, που γινόταν αιώνας. Εκτός από “τί τάξη πάω” (που δεν ήξερα ποτέ αν έπρεπε να απαντήσω σκεπτόμενη την προηγούμενη ή την επόμενη σχολική χρονιά), το μεγαλύτερο ερώτημα που με ταλάνιζε κάθε καλοκαίρι, ήταν πότε θα μπορέσω να φάω ξανά κάτι χωρίς να πονάω!

Τις μνήμες αυτές ήρθε να αφυπνίσει το SMILE της Raina Telgemeier. Το γλυκύτατο graphic novel, που έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές, αποτελεί την παρακαταθήκη των τραυματικών εμπειριών που βίωσε, κατά την εφηβεία της, η ίδια η Telgemeier, αλλά και εκατομμύρια κορίτσια ανά την υφήλιο. Ο αναγνώστης βρίσκει τη Raina, μία έφηβη από το San Francisco, στο στάδιο που, σχεδόν αναγκαστικά, πηγαίνει στο ραντεβού με τον ορθοδοντικό, προκειμένου να τοποθετήσει τα σιδεράκια της. Πριν, όμως, καταφέρει να πάει στην επόμενη τους συνάντηση, βιώνει μία ολέθρια πτώση, που θα της κοστίσει τα δύο μπροστινά της δόντια. Κάπου εκεί, ξεκινά και ο μικρός της Γολγοθάς, αφού ο πόνος, οι θεραπείες, τα φάρμακα και οι γιατροί, δε σταματούν ποτέ. Στη βεβαρυμμένη καθημερινότητά της, προστίθενται τα κακόγουστα σχόλια των συμμαθητών της, η είσοδος στο Γυμνάσιο, οι σωματικές αλλαγές, αλλά και τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα!

Παρ’ όλο που πρόκειται για μία αυτοβιογραφική ιστορία, είναι αναπόφευκτο να μην ταυτιστείς μαζί της. Μάλιστα, εντύπωση προκαλούν οι σχεδόν ανατριχιαστικές απεικονίσεις των επεμβάσεων που υπέστη η Telgemeier, κατά τις οποίες περιγράφει, με αρκετές λεπτομέρειες, τη διαδικασία αποκατάστασης της οδοντοστοιχίας της. Δεν σας κρύβω ότι, αν ήθελα να υπερβάλλω, θα έλεγα πως ορισμένα αποσπάσματα θα αποτελούσαν εύκολα ένα fun εγχειρίδιο για νέους οδοντιάτρους και ορθοδοντικούς! Τόση περιγραφή! Πέρα, όμως, από το προφανές, παρουσιάζονται και οι προσωπικές μάχες του κάθε έφηβου με τους γονείς, τους φίλους-φίδια και τον ίδιο του τον εαυτό. Τέλος, τα χρώματα είναι τόσο ζωντανά που μοιάζουν να ξεπετάγονται από τις σελίδες και τα κάδρα, και αντιπροσωπεύουν το πολυτάραχο και γεμάτο πρόγραμμα κάθε μικρού κοριτσιού.

Μαντεύω πως η μάλλον το χρωστούσε στον εαυτό της να δημιουργήσει το συγκεκριμένο graphic novel, αφού μοιάζει με ένα είδος εξορκισμού των στοματικά και ψυχικά επίπονων διαδικασιών που ακολούθησαν μετά το ατύχημά της. H Telgemeier αλλάζει περίτεχνα τον προσανατολισμό από dental σε mental, προτρέποντάς μας να αναπολήσουμε τα εφηβικά μας δράματα και αυτόν τον καταραμένο Σεπτέμβρη, που ποτέ δεν ερχόταν!